Artikeldatabank

Juli 2015. Honderd meter onder de top van de Njulla. Vier personen kijken naar een stel hermelijnen dat speels een weg zoekt door een stenenveld. De sneeuwgrens ligt dat jaar nog uitzonderlijk laag en verspert de Tjäktjapas. Voor twee daarvan is de tocht tussen Abisko en Kebnekaise uitgedraaid op een serie koude nachten en een week natte voeten. “Maar het is niet erg”, zegt de oudste. “Dat geeft mij een goed excuus om hier op mijn 70ste terug te staan met mijn drie kleinzonen.”

In 2013 vertrok ik vanuit Nazareth richting Reims en schreef ik enigszins triomfantelijk in Op Weg: “Rome, gij Eeuwige Verlichte Stad, here I come!”. Zes jaar later, in mei 2019, sta ik in Radicofani klaar voor de laatste negen etappes van mijn Via Francigena.

‘Il Cammino Minerario di Santa Barbara’, zo luidt de klinkende titel van de net uitgebrachte wandelgids die in mijn handen ligt te blinken. ‘Il Iglesiente’ is de naam van de streek en tot voor deze uitgave was dat een blinde vlek op de Europese wandelkaart. Ik beschouw de gids als een uitnodiging voor een kraamvisite en trek nieuwsgierig naar Zuidwest-Sardinië.

“Een pelgrim volgt niet alleen het horizontale pad dat zich voor hem ontvouwt, maar wandelt ook de verticale weg van de voeten naar het hoofd en terug.” Na vier grote pelgrimstochten heeft Paul De Marez recht van spreken als het over pelgrimeren gaat, en naar aanleiding van zijn boek over zijn laatste tocht naar Trondheim zochten we hem op in zijn thuisstad Kortrijk.

Alle wegen leiden naar Rome, al eindigde die van Gilbert Bastiaensen in Assisi. Vanuit vertrekpunt Firenze goed voor 240 km wandelen door prachtige Toscaanse en Umbrische landschappen.

‘Dans le silence et la solitude on n’entend plus que l’essentiel’. Zo staat het bij het binnenkomen van Aubrac op een zuil langs GR 65, één van de historische pelgrimswegen op Franse bodem. De woorden hadden in 2004 indruk op mij gemaakt, omdat zij een weerspiegeling zijn van iets dat ik al jaren in de zachte delen van mijn ziel vermoedde. Elk jaar een aantal weken alleen op stap gaan is voor mij intussen een noodzaak geworden. Deze zomer was dat op de Via Francigena, een oude historische pelgrimsroute naar Rome die stilaan uitgroeit tot een waardig alternatief voor Compostela. Ik stapte 361 km, van Lucca naar Rome. Een greep uit mijn dagboeknotities.

Moet een grote tocht een doel hebben? De weg is voor de langeafstandswandelaar toch aangrijpender dan het einddoel? Maar als de ontknoping zich afspeelt tussen Bernini’s zuilenrijen op een volgepakt Sint-Pietersplein, dan moet dat toch wel een bijzonder finishmoment zijn. Els Geeraert en Piet Hardeman getuigen.

Een boek over de verloren gewaande pelgrimsroute naar Rome plantte een zaadje in mijn hoofd. Een jaar later stond ik in de crypte van Canterbury Cathedral, helemaal klaar voor een tocht van 2000 km langs de Via Francigena. Het miezerde toen ik vertrok. Wat leek het zonnige Rome toen onbereikbaar ver!

De meeste pelgrims sluiten in Rome hun voettocht af, maar ik vertrek zuidwaarts. Naar de havens in Puglia waar in de middeleeuwen de boten naar het Heilige Land vertrokken. Het pad is geplaveid door de voeten van miljoenen pelgrims, soldaten, landheren, kooplui, hoeren en avonturiers. Hun sporen vind ik niet meer terug, maar ik volg hun route dwars door dit minder gekend stukje Italië.

102 dagen alleen op stap, wat doet dat met een mens? Elena Peeters maakte als afstudeerproject voor haar theateropleiding aan het Antwerpse Conservatorium de voorstelling ‘Elena’, een creatieve verwerking van haar wandeltocht van Antwerpen naar Rome.

Pelgrimsroutes in Scandinavië winnen langzaam maar zeker aan populariteit. De St. Olavsleden loopt van de Zweedse oostkust naar Trondheim in Noorwegen. Een 580 km lange tocht over het idyllische Zweedse platteland naar het Scandinavische hoogland en via de Noorse bergen naar de Atlantische Oceaan.