Artikeldatabank

De hoogvlakte van Millevaches, doorkliefd door talrijke beekjes en rivieren en daarom de ‘watertoren’ van Frankrijk genoemd, vormt de westelijke flank van het Centraal Massief. Een prachtige streek om met de mountainebike te doorkruisen, ware er zomer 2022 niet die dekselse hittegolf. In vorig nummer van Op Weg waren we gestrand op een terras in de schaduw van de kerk van Gimel-les-Cascades.

De hoogvlakte van Millevaches dankt zijn naam aan een herderin die door duizend koeien van de duivel werd verleid. Al geloof je misschien eerder dat ‘vache’ komt van ‘batz’, bron in het Keltisch. Het Regionaal Natuurpark, door talrijke beekjes en rivieren doorkliefd, vormt de westelijke flank van het Centraal Massief. Augustus leek ons de uitgelezen maand om het gebied te doorkruisen, maar toen kwam die hittegolf …

‘Respire et inspire’, zo luidt het motto van het departement Haute-Marne. En inderdaad, deze heuvelstreek, doorsneden door de vallei van de Marne en ingeklemd tussen de Champagne en de Bourgogne, is ideaal om op adem te komen en inspiratie te vinden in burchten, verzonken kerken en engelenkaas.

In Nantes trek ik een sprintje met een olifant. Of was het een mammoet? Ik verlies, maar dat steek ik op de zon die mij te fel in de ogen schijnt. Ik had nochtans gehoopt op regen, om een keer echt “Il pleut sur Nantes“ te voelen. Op andere plekken langs het Canal de Nantes à Brest zetten felle buien mij wel aan de kant, maar dat is helemaal niet erg.

Ik moest er even uit. Ergens op de fiets stappen, op zoek naar weer een gezonde, grijze massa. Een midweek in Bourgogne-Franche-Comté viel me als geschenk in de schoot. Langs de rivier de Doubs en grotendeels op de EuroVélo 6 kreeg ik 300 km de tijd om mijn hoofd leeg te maken.

In de zomer van 2020 zouden wij onze grote trek langs de Loire houden. Om de gekende reden moesten we die knaldrang nog even bedwingen, maar in 2022 was die zo sterk dat het officiële traject ‘La Loire à Vélo’ niet meer volstond. Bij wijze van voorgerecht lappen we er nog een stevig stukje rivierroute bij vóór de officiële start in Cuffy.

Na de Fransen zijn wij Belgen de grootste champagnedrinkers. Een korte vakantie koppelen aan het inkopen van bubbels, dat lusten heel wat landgenoten wel. Koppel je er een fietstocht aan, dan is het vooral vechten tegen de eenzaamheid – tegelijk de schoonheid – van uitgestrekte wijngaarden en graanvelden. Tot je in de loopgraven van de Groote Oorlog duikelt.

De zeestraat Pertuis d’Antioche ligt ingeklemd tussen de Atlantische kust van de Charente-Maritime en de eilanden Île d’Oléron en Île de Ré. Een fantastisch decor voor een idyllische fietstocht gekruid met een zeebries, oesters en veel forten.

Na ons eerste avontuur op de Grande Traversée du Massif Central (GTMC) lag ons besluit vast: we zouden zeker terugkeren voor het vervolg op deze prachtige mountainbiketocht door het veeleisende landschap van de Auvergne en de Cévennes.

Al vroeg in de ochtend maken we ons op voor een fietstocht over groene wegen, jaagpaden en oude spoorlijnen in het noorden van Frankrijk en het zuiden van België. Hiervoor rijgen we bestaande en toekomstige fietsroutes aan elkaar tot een prachtige, achtdaagse fietslus. Vertrekken doen we vanuit het Franse stadje Givet, net over de grens.

Vandaag liggen de graanvelden van Hauts-de-France er vredig bij, maar in het verleden waren zij getuige van heel veel krijgsgewoel. Tijdens onze fietsreis doorkruisen we de slagvelden van de Frans-Spaanse oorlogen en de Grote Oorlog.

Als commandant van de musketiers voerde d’Artagnan heel wat opdrachten uit voor kardinaal Mazarin en koning Lodewijk XIV. Zo stond hij in voor de veiligheid van de koninklijke familie en begeleidde hij hen op vele reizen. Een fietstocht in het spoor van d’Artagnan brengt ons bijgevolg ook langs vele historische plekken in en rond Parijs.

De gebieden rond de rivieren Loire, Cher en Indre tellen heel wat kastelen uit de periode van de Honderdjarige Oorlog, toen Franse en Engelse legers er geregeld tegenover elkaar stonden. Nadien bleven Franse koningen er vaak resideren, waardoor ook d’Artagnan de streek leerde kennen in dienst van Lodewijk XIV.

Al lang bestaat de vraag bij fietsers om de kuststrook van het schiereiland Finistère – letterlijk ‘fin des terres’ of einde van het land – ook voor hen toegankelijk te maken. De fietsroute V5 ‘Le Littoral’ is nog maar half klaar, maar toch kon ik een volwaardige Tour de Finistère samenstellen door de V5, autoluwe wegen en enkele ‘voies vertes’ te combineren.

De weg naar Cap Blanc-Nez leidt je langs uitgestrekte landschapsgolven, over Vlaamse bergen, door de geschiedenis van het oude Vlaanderen. Deze tocht van Moeskroen tot de Kapen is vooral een mentale inspanning. Om de grenzen in je hoofd uit te wissen. En een bewustwording. Van onze cultuur die ongehinderd over die grenzen heen golft.

Als je houdt van historische dorpen en abdijen, natuurlandschappen en eindeloze rust, dan ben je in Frankrijk op de juiste plaats. Een tocht door de fascinerende natuurparken van de Brenne en de Périgord-Limousin is niet meer of minder dan een confrontatie met … je eigen ik.

Tussen Chimay en Roubaix vormen twee onvolprezen natuurparken samen een uitgestrekt gebied vol lappendekenlandschappen met authentieke dorpjes en middeleeuwse boerderijen. Langzaam dring je door tot de creaties van Samber en Schelde. De restanten en monumenten uit het oorlogsverleden maken dat deze streek niet moet onderdoen voor onze Westhoek. En natuurlijk is dit ook de bekende ‘hel van het Noorden’.

In vorig nummer (Op Weg 2020 6) werd onze mountainbiketrektocht beschreven dwars door de bergen van de Livradois in het westen van het natuurpark, nu is het beurt aan de ‘Monts du Forez’ in het oosten en de ‘Monts Noirs’ in het Noorden.

In de noordelijke Auvergne ligt het wondermooie natuurpark Livradois-Forez, groter dan Oost-Vlaanderen. Onbekend, maar zéér bemind door vijf mountainbikers die zes dagen dit ruige landschap en zijn oneindige schoonheid doorkruisten. Van de vallei van de Dore, die de ‘Livradois’ in het westen scheidt van de ‘Forez’ in het oosten, naar de Monts Noirs in het noorden.

Enkele jaren geleden fietste ik de Tour du Luberon in de Vaucluse. Mooi, maar in september was er geen sprietje lavendel meer te zien, terwijl de paarse bloemen toch de ziel van de Provence uitmaken. Toen al rijpte het idee om hier ooit terug te keren, maar dan in volle bloeiperiode. Paarse velden lenen zich immers uitstekend voor een combinatie van fietsen met mijn andere hobby, landschapsfotografie. Uitgebreid zoeken op internet leverde mij twee plaatsen op met concentraties van velden: het plateau van Sault aan de voet van de Mont Ventoux en het plateau van Valensole bij het Lac de Sainte-Croix. De coronacrisis dreigde roet in het eten te gooien maar net op tijd gingen de grenzen open. Elk nadeel heeft zijn voordeel: door de reisbeperkingen ontbraken de dichte drommen toeristen die zich elk jaar gewapend met een fototoestel ter plekke begeven. Op vele plaatsen was ik alleen en kon ik in alle rust foto’s nemen.

Hoe beleef je een tocht als je onvoorzien en onverhoeds op pad gaat? Met een gedegen voorbereiding hadden wij geen gokje gewaagd op een roestig sluisbruggetje, geen kasteel bezocht dat niet bezocht kon worden en niet écht over een oude spoorweg gefietst.

Fietsreisjes zijn als koekjes uit de koekjestrommel. Op een gegeven moment moet je jezelf er eentje toestaan om in evenwicht te blijven met het bestaan. Zo ook afgelopen zomer. Na een lange reis in het voorjaar naderde het einde van augustus. “Als ik nu niet nog even ga, dan lukt het weer een heel jaar niet meer”, overtuig ik mezelf.

Groter kan een kloof moeilijk zijn tussen de pure schoonheid van een woord – inclusief alliteratie en warme klankkleur – en de realiteit die erachter schuilgaat. Zweten, puffen en links en rechts van de weg plekjes schaduw opzoeken was ons lot als fietser tijdens de derde Franse ‘canicule’ van zomer 2019. Gelukkig maakte het prachtige decor rond de Luberon veel goed.

De grootste riviermonding van Noord-Frankrijk bestaat uit 70 km² weidse vlakten, duinen, moerassen en schorren. Het natuurreservaat ligt pal op de route van vele trekvogels, maar ook een grote populatie zeehonden komt er rust zoeken. Redenen genoeg om deze dichtbij gelegen delta per fiets te ontdekken.

Het lijkt er tegenwoordig op dat de pensioentijd moet beginnen met een overgangsritueel, een tocht, roadtrip, pelgrimage of katharsismoment. Liefst lang en graag ver. Naar Compostela of zoiets. Ik doe mee. Niet ver: geen tijd en geen conditie. Niet lang: wegens huiselijke engagementen en restjes van een uitrafelende loopbaan. Bestemming? We zien wel. De zinvolheid zit in het op weg zijn, niet in de bestemming.

Al meer dan 20 jaar heb ik een speciale band met Parijs. Van west naar oost en van noord naar zuid heb ik de Lichtstad doorkruist. Als toerist beland je meestal in de alom bekende buurten, maar er is zoveel meer. Heel recent bereiken we een nieuw hoogtepunt in onze relatie.

Eurovelo 4 volgt de Opaalkust, een 120 km lang stuk Franse Noordzeekust met steile kliffen, zandstranden, pittoreske vissersdorpjes en elegante badplaatsen met belle époque villa’s. Maar ook het Vert Pays, het groene heuvellandschap achter de kuststrook heeft zijn charme. Ideaal voor een vierdaagse fietslus.

De Belgen houden van champagne en de Champagne houdt van Belgen. De Belgen zijn na de Fransen immers de grootste champagnedrinkers. Vlamingen koppelen vaak een champagne-inkoop aan een korte vakantie. Maar fietsen tussen de druivelaars is ook leuk en een fles champagne past best in de bidonhouder… Guy Raskin probeerde het.

Voor het Mariabeeld in de basiliek van Tongeren branden tientallen kaarsen. Hier begon Guy Raskin zijn fietstocht naar Lourdes, van basiliek naar kathedraal, van stad naar dorp, dwars door Frankrijk. We pikken het verhaal op in de Charente, de bakermat van de cognac.

Tourmalet, Aspin, Aubisque, Luz-Ardiden,… De namen van de beroemdste Pyreneeëncols klinken als klokken. Maar tussen die cols liggen prachtige valleien en ook daar kan je heerlijk fietsen.

De Maasvallei was voor Guy Raskin de ideale springplank om Frankrijk binnen te fietsen tot aan de kastelen van de Loire.