Artikeldatabank

De hoogvlakte van Millevaches, doorkliefd door talrijke beekjes en rivieren en daarom de ‘watertoren’ van Frankrijk genoemd, vormt de westelijke flank van het Centraal Massief. Een prachtige streek om met de mountainebike te doorkruisen, ware er zomer 2022 niet die dekselse hittegolf. In vorig nummer van Op Weg waren we gestrand op een terras in de schaduw van de kerk van Gimel-les-Cascades.

De hoogvlakte van Millevaches dankt zijn naam aan een herderin die door duizend koeien van de duivel werd verleid. Al geloof je misschien eerder dat ‘vache’ komt van ‘batz’, bron in het Keltisch. Het Regionaal Natuurpark, door talrijke beekjes en rivieren doorkliefd, vormt de westelijke flank van het Centraal Massief. Augustus leek ons de uitgelezen maand om het gebied te doorkruisen, maar toen kwam die hittegolf …

In Nantes trek ik een sprintje met een olifant. Of was het een mammoet? Ik verlies, maar dat steek ik op de zon die mij te fel in de ogen schijnt. Ik had nochtans gehoopt op regen, om een keer echt “Il pleut sur Nantes“ te voelen. Op andere plekken langs het Canal de Nantes à Brest zetten felle buien mij wel aan de kant, maar dat is helemaal niet erg.

De zeestraat Pertuis d’Antioche ligt ingeklemd tussen de Atlantische kust van de Charente-Maritime en de eilanden Île d’Oléron en Île de Ré. Een fantastisch decor voor een idyllische fietstocht gekruid met een zeebries, oesters en veel forten.

Al vroeg in de ochtend maken we ons op voor een fietstocht over groene wegen, jaagpaden en oude spoorlijnen in het noorden van Frankrijk en het zuiden van België. Hiervoor rijgen we bestaande en toekomstige fietsroutes aan elkaar tot een prachtige, achtdaagse fietslus. Vertrekken doen we vanuit het Franse stadje Givet, net over de grens.

Vandaag liggen de graanvelden van Hauts-de-France er vredig bij, maar in het verleden waren zij getuige van heel veel krijgsgewoel. Tijdens onze fietsreis doorkruisen we de slagvelden van de Frans-Spaanse oorlogen en de Grote Oorlog.

In november 2021 fietste ik samen met Jan, Bart en Guy naar het Schotse Glasgow. Daar kwamen we net op tijd aan om deel te nemen aan één van de klimaatmarsen tijdens de 26ste internationale Klimaattop (COP26) van de Verenigde Naties. Tijdens ons retourtje Glasgow trotseerden we niet alleen de grillen van de Noord-Engelse en Schotse natuur. Ook onze eigen fratsen speelden ons parten, maar dat maakte het avontuur alleen maar groter.

Als commandant van de musketiers voerde d’Artagnan heel wat opdrachten uit voor kardinaal Mazarin en koning Lodewijk XIV. Zo stond hij in voor de veiligheid van de koninklijke familie en begeleidde hij hen op vele reizen. Een fietstocht in het spoor van d’Artagnan brengt ons bijgevolg ook langs vele historische plekken in en rond Parijs.

De gebieden rond de rivieren Loire, Cher en Indre tellen heel wat kastelen uit de periode van de Honderdjarige Oorlog, toen Franse en Engelse legers er geregeld tegenover elkaar stonden. Nadien bleven Franse koningen er vaak resideren, waardoor ook d’Artagnan de streek leerde kennen in dienst van Lodewijk XIV.

Al lang bestaat de vraag bij fietsers om de kuststrook van het schiereiland Finistère – letterlijk ‘fin des terres’ of einde van het land – ook voor hen toegankelijk te maken. De fietsroute V5 ‘Le Littoral’ is nog maar half klaar, maar toch kon ik een volwaardige Tour de Finistère samenstellen door de V5, autoluwe wegen en enkele ‘voies vertes’ te combineren.

Als je houdt van historische dorpen en abdijen, natuurlandschappen en eindeloze rust, dan ben je in Frankrijk op de juiste plaats. Een tocht door de fascinerende natuurparken van de Brenne en de Périgord-Limousin is niet meer of minder dan een confrontatie met … je eigen ik.

In vorig nummer (Op Weg 2020 6) werd onze mountainbiketrektocht beschreven dwars door de bergen van de Livradois in het westen van het natuurpark, nu is het beurt aan de ‘Monts du Forez’ in het oosten en de ‘Monts Noirs’ in het Noorden.

In de noordelijke Auvergne ligt het wondermooie natuurpark Livradois-Forez, groter dan Oost-Vlaanderen. Onbekend, maar zéér bemind door vijf mountainbikers die zes dagen dit ruige landschap en zijn oneindige schoonheid doorkruisten. Van de vallei van de Dore, die de ‘Livradois’ in het westen scheidt van de ‘Forez’ in het oosten, naar de Monts Noirs in het noorden.

Enkele jaren geleden fietste ik de Tour du Luberon in de Vaucluse. Mooi, maar in september was er geen sprietje lavendel meer te zien, terwijl de paarse bloemen toch de ziel van de Provence uitmaken. Toen al rijpte het idee om hier ooit terug te keren, maar dan in volle bloeiperiode. Paarse velden lenen zich immers uitstekend voor een combinatie van fietsen met mijn andere hobby, landschapsfotografie. Uitgebreid zoeken op internet leverde mij twee plaatsen op met concentraties van velden: het plateau van Sault aan de voet van de Mont Ventoux en het plateau van Valensole bij het Lac de Sainte-Croix. De coronacrisis dreigde roet in het eten te gooien maar net op tijd gingen de grenzen open. Elk nadeel heeft zijn voordeel: door de reisbeperkingen ontbraken de dichte drommen toeristen die zich elk jaar gewapend met een fototoestel ter plekke begeven. Op vele plaatsen was ik alleen en kon ik in alle rust foto’s nemen.

Fietsreisjes zijn als koekjes uit de koekjestrommel. Op een gegeven moment moet je jezelf er eentje toestaan om in evenwicht te blijven met het bestaan. Zo ook afgelopen zomer. Na een lange reis in het voorjaar naderde het einde van augustus. “Als ik nu niet nog even ga, dan lukt het weer een heel jaar niet meer”, overtuig ik mezelf.

Groter kan een kloof moeilijk zijn tussen de pure schoonheid van een woord – inclusief alliteratie en warme klankkleur – en de realiteit die erachter schuilgaat. Zweten, puffen en links en rechts van de weg plekjes schaduw opzoeken was ons lot als fietser tijdens de derde Franse ‘canicule’ van zomer 2019. Gelukkig maakte het prachtige decor rond de Luberon veel goed.

Het lijkt er tegenwoordig op dat de pensioentijd moet beginnen met een overgangsritueel, een tocht, roadtrip, pelgrimage of katharsismoment. Liefst lang en graag ver. Naar Compostela of zoiets. Ik doe mee. Niet ver: geen tijd en geen conditie. Niet lang: wegens huiselijke engagementen en restjes van een uitrafelende loopbaan. Bestemming? We zien wel. De zinvolheid zit in het op weg zijn, niet in de bestemming.

Voor het Mariabeeld in de basiliek van Tongeren branden tientallen kaarsen. Hier begon Guy Raskin zijn fietstocht naar Lourdes, van basiliek naar kathedraal, van stad naar dorp, dwars door Frankrijk. We pikken het verhaal op in de Charente, de bakermat van de cognac.

De Maasvallei was voor Guy Raskin de ideale springplank om Frankrijk binnen te fietsen tot aan de kastelen van de Loire.

Voor een gevarieerd fietsparcours moet je in de Vogezen zijn, ontdekte Guy Raskin.

Flirtende waterlopen, een alternatieve gastvrouw, een mooi gedicht, een oude treintunnel, Buddy Holly, romaanse basilieken, grand vins, lantaarns op een brug,... De verlokkingen zijn talrijk tijdens ‘Le Tour de Bourgogne à vélo’. Onze fietstocht eindigt op de Place de la Libération in Dijon, het gedroomde kader voor een nabeschouwing. Bij een fles Gevrey Chambertin bladeren we door mijn dagboeknotities.

Er is géén geschiedenis, tenzij deze ingekleurd door de winnaar. Die gedachte nam ik mee op weg naar Verdun. Vier jaar lang woedde een stellingenoorlog om een meter hoger of lager, een akker meer of minder. Poëzie van het inferno voorbij ‘t graf van duizend soldaten, altijd iemands vader, altijd iemands kind, duizend en duizend soldaten en nog…

Ruige kusten, wind en zee, bossen en legenden, dolmens en menhirs: Bretagne is mysterieus en aantrekkelijk tegelijk. De regio doet bovendien veel inspanningen om het voor fietsers nog aantrekkelijker te maken: van de 2000 kilometer geplande ‘voies vertes’ is vandaag ongeveer de helft gerealiseerd.

De traditie om er in de zomer enkele dagen met één van zijn dochters op uit te trekken was er al. Maar in 2009 ruilde Rudi Bogaerts de chambres d’hôtes voor de tent en de auto voor de fiets. La douce France à velo bleek al snel een heel andere manier om samen onderweg te zijn.

Exact 100 jaar na het begin van de Groote Oorlog ondernamen ook wij een grote tocht langs het westelijke front. Dankzij voldoende vakantiedagen werd het zelfs een rondje Zoersel-Nieuwpoort-Bazel-Zoersel. Omdat de Westhoek, de Somme en de Marne in dit blad al herhaaldelijk aan bod kwamen, zoomen wij in op het minder bekende frontgedeelte dwars door de Vogezen en de Elzas.

Lachende konijntjes, twee mensen die tevreden terugkijken en onmenselijke ambtenaren. De ontmoetingen buiten de fietsgids blijven nazinderen. Enkele honderden kilometers door de Zuidelijke Champagne brachten ons niet alleen de romantiek van afgelegen dorpen en kasteeltuinen, maar ook een confrontatie met de realiteit van het bestaan.

Een bewegwijzerde fietsroute van Normandië naar de Atlantische Oceaan, dat was het idee achter La Vélo Francette. Het resultaat is een aaneenschakeling van landschappen die representatief zijn voor een flink stuk Frankrijk.

Muziekfestivals, dorpsfeesten, rugby, corrida’s en foie gras horen bij de cultuur van Gascogne. D’Artagnan reed te paard, wij met de fiets naar bastiden en bloemendorpen op een zucht van de Pyreneeën.